OGRODY AZJATYCKIE
OGRÓD JAPOŃSKI
Coraz modniejsze staje się urządzanie ogrodów przydomowych w stylu japońskim. Japończycy, tworząc swój styl, wzorowali się na ogrodach chińskich, przejmując z nich wiele elementów i dostosowując je do własnych potrzeb.
To ogród mający naśladować przyrodę, nie starając się jej podbić. Ogrody te urządzane i pielęgnowane są w taki sposób, by działania człowieka były jak najmniej dostrzegalne. Głównymi cechami charakteryzującymi ogrody japońskie są prostota, harmonia i elegancja. Urządzane są według myśli: ucz się od natury, lecz jej nie kopiuj.
Ogród japoński w naszych warunkach jest zazwyczaj jedynie ogrodem stylizowanym, opartym na zasadach tworzenia zgodnych z filozofią, nie trzymającym się jednak sztywno reguł i zasad. Nawiązującym mimo wszystko swoim charakterem i elegancją, rozpoznawalnym po pierwszym rzucie oka.
Dwa główne typy ogrodów japońskich to:
KARESANSUI - nazywany także ogrodem zen, który tworzy kompozycja piasku, żwiru i kamieni. Żwir symbolizuje wodę, kamienie – występujące na niej wyspy, a grabiony piasek uderzające w nie fale.
TSUKIYAMA – nazwa oznacza miniaturowe sztuczne wzgórze, ogród tworzony w formie pagórków, kamieni czy nasypów symbolizujących góry oraz zbiorników wodnych nawiązujących do morza czy jezior.
Najczęściej spotykanymi elementami ogrodów japońskich są: kamienie, elementy metalowe i drewniane, kamienne latarnie, elementy wodne oraz rośliny z których każdy posiada swoją symbolikę i tak:
- kamienie – symbolizują wieczność, powinny mieć podobny kształt, formę i fakturę, układane w takiej samej pozycji w jakiej występowały w naturze, w swobodne kształty jak łuki czy półkola. Z kamieni tworzone są także elementy architektury ogrodu oraz ścieżki wijące się po ogrodzie i nie krzyżujące się
- woda – wnosząca życie i dynamikę do ogrodu w postaci wody stojącej koniecznie o nieregularnych kształtach lub strumienia. Bywa zastępowana także plamą jasnego żwiru
- roślinność – traktowana jako dopełnienie całego założenia, podlegająca także ścisłym zasadom. W centralnym miejscu sadzona jest sosna symbolizująca siłę i długowieczność, cenne są roślinny charakteryzujące się bujnym kwitnieniem jak różaneczniki, wiśnie, azalie, magnolie, peonie czy glicynie. Nie może zabraknąć również drzew jak klony czy miłorzęby. Przy tworzeniu ogrodów japońskich wykorzystuje się rośliny o niewielkich gabarytach, ale formie zbliżonej do naturalnego, dzikiego ‘pierwowzoru’.
Wbrew pozorom ogrody japońskie są bardzo funkcjonalne - cechuje je bowiem harmonia rozmieszczenia elementów i prostota. Sztuka tworzenia tych charakterystycznych form ogrodowych rozwijała się przez setki lat, więc i wiedza z nimi związana jest rozległa. Na dobry początek powinniśmy umieć rozróżnić Tsukiyamę( wersję ze wzniesieniami ) od Hiraniwy (wersja na płaskim terenie).
Budowanie japońskiego ogrodu nie wymaga od nas ani ogromnych nakładów finansowych, ani dostępu do wymyślnych materiałów, zaś hodowanie drzewek bonsai może stać się prawdziwą pasją. Już na niewielkiej powierzchni przydomowego ogródka możemy stworzyć oryginalny mini pejzaż z charakterystycznymi drzewkami Bonzai. Fakt ten zapewne decyduje o jego wzrastającej popularności. Prawdziwym wyzwaniem okazuje się stworzenie ogrodu w stylu japońskim wykorzystując materiały i rośliny dostępne w Polsce, dobrze znoszące nasze warunki klimatyczne. Warto jednak podjąć trud, aby uzyskać ten wyjątkowy efekt, budzący zachwyt oglądających.
Istotą tych ogrodów jest stworzenie atmosfery harmonii, prostoty i spokoju. Wprowadzane przez człowieka elementy powinny być przemyślane i nieskazitelne w formie.
Jeżeli ma być to tylko fragment ogrodu urządzony w tym stylu warto odgrodzić to miejsce aby podkreślić jego odrębność. Można to uzyskać za pomocą tynkowanego muru, bambusowego płotu czy szpaleru z roślin zimozielonych.
Ogrody te są często nieduże, dlatego patio czy taras to doskonałe miejsce na urządzenie takiego ogrodu. Umieszczone w takim ogrodzie elementy wcale nie muszą być małe. Jednakże wszystkie elementy muszą sprawiać wrażenie kontrolowanego spokoju, pieczołowitej pielęgnacji oraz wytchnienia.
Podstawowym elementem takiego ogrodu jest stojąca lub płynąca woda – fontanna, mały staw z rybami lub choćby niewielki pojemnik z wodą do którego będą przylatywały ptaki.
W takim ogrodzie powinny znaleźć się również duże, gładkie kamienie - płaskie lub stojące. Z nawierzchni najlepszym wyborem będzie żwir, regularnie grabiony lub duże kamienie wkopane w miejsca, gdzie będziemy chodzić najczęściej. Ważne jest żeby ustawić kamienie w odpowiednich odległościach, aby można było stawiać na nich kolejne kroki. Pamiętajmy też, że japońskie ścieżki wiją się lub biegną zygzakami.
OGRÓD CHIŃSKI
W chińskim stylu prowadzenia ogrodu jest kilka najważniejszych zasad, które muszą zostać zachowane, aby jego wygląd był rzeczywiście zbliżony do tradycyjnej formy architektury krajobrazu.
Ogród musi składać się z nieparzystej ilości elementów, co sprawia wrażenie że ogród nie jest jeszcze skończony, a przestrzeń działki niezagospodarowana.
Pierwszą zasadą ogrodów chińskich jest prostota i minimalizm przy jednoczesnym unikaniu regularnych brył i linii. Ogród bowiem ma podwójny aspekt - wizualny, zachowany przez wyraźną estetykę miejsca oraz głęboki, ukryty symbolizm, który traktuje ogród jako reprezentację, odzwierciedlenie istoty świata. Ogród chiński musi zawierać wodę, symbolizującą życie. Najlepiej jeśli jest to potok, strumyk. Naturalnie może wystarczyć oczko wodne.
Kolejnym ważnym elementem są góry - pieczary, duże głazy, sterty kamieni - otoczaków tworzące wyobrażenie gór. Ostatnim elementem są drogi. Kręte, wijące się, koniecznie kamienne. Najlepiej ułożyć je z gładkich, płaskich kamieni. Drogi powinny być asymetrycznie rozłożone i prowadzić do wszystkich zakamarków ogrodu.
Roślinność to przede wszystkim drzewa, odpowiednio przycinane, nadające ogrodowi formę przestrzenną. Z kwiatów zaś, orchidea, a także chryzantema i piwonia.
Połączenie tych kilku elementów pozwoli na powstanie prawdziwie chińskiej przestrzeni.